با وجود دهه‌ها زندگی در ایران، مهاجران افغانستانی دارای کارت آمایش همچنان از ابتدایی‌ترین حقوق مدنی مانند دریافت گواهینامه رانندگی محروم‌اند.
خبرگزاری توانا : در روزهای اخیر، شایعه‌ای در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد مبنی بر این‌که دولت ایران قصد دارد به مهاجران افغان دارای کارت آمایش اجازه دریافت گواهینامه رانندگی بدهد. این خبر، امید تازه‌ای در دل بسیاری از مهاجران ایجاد کرد و صدها نفر از آنان در مشهد به اداره انگشت‌نگاری واقع در بلوار شهید دستغیب مراجعه کردند.
یکی از مهاجران که خود برای این کار به اداره مربوطه رفته بود، گفت که در قبال ۲۴۰ هزار تومان انگشت‌نگاری شده و گمان می‌کرد در آستانه دریافت گواهینامه است. بر اساس شایعه منتشرشده، مراحل دریافت گواهینامه شامل انگشت‌نگاری، بررسی سوءپیشینه و سپس ارائه پاسپورت خام یا برگ تثبیت هویت از کنسولگری افغانستان عنوان شده بود. صدور این برگه از سوی نمایندگی‌های دیپلماتیک افغانستان در ایران ۱۰ دلار هزینه دارد.
اما ساعاتی بعد، اداره کل امور اتباع و مهاجرین خارجی خراسان رضوی این خبر را تکذیب کرد و اعلام نمود که هیچ تغییری در روند صدور گواهینامه برای دارندگان کارت آمایش ایجاد نشده است. این تناقض و نبود هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی، نه‌تنها باعث سردرگمی مهاجران شد بلکه شائبه بهره‌برداری مالی از ناامیدی آن‌ها را نیز تقویت کرد.
دارندگان کارت آمایش که نزدیک به ۷۰۰ هزار نفر تخمین زده می‌شوند، سال‌هاست در ایران زندگی می‌کنند؛ برخی از آنان بیش از سه دهه سابقه حضور دارند و حالا نسل سوم‌شان در ایران متولد شده، بی‌آن‌که هنوز حقوقی مشابه شهروندان ایرانی داشته باشند. از مهم‌ترین نیازهای محروم‌مانده در میان این قشر می‌توان به نداشتن مجوز رانندگی اشاره کرد؛ در حالی که این حق، در بسیاری از کشورها برای مهاجران قانونی تضمین شده است.
این رفتارهای تبعیض‌آمیز در شرایطی رخ می‌دهد که ایران با بحران کاهش نرخ زادولد و پیری جمعیت مواجه است. بنا به اعلام سازمان ثبت احوال ایران، در سال ۱۴۰۳ خورشیدی تنها ۹۲۳ هزار تولد ثبت شده که این رقم نسبت به جمعیت ۹۰ میلیونی کشور، نگران‌کننده ارزیابی می‌شود.
رهبر جمهوری اسلامی، آیت‌الله علی خامنه‌ای نیز در سال ۱۳۹۱ خورشیدی صراحتاً اعلام کرده بود که سیاست‌های کنترل جمعیتی در دو دهه گذشته نادرست بوده و جمعیت ایران باید به ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون نفر افزایش یابد.
با وجود این هشدارها، دولت ایران هنوز نتوانسته از ظرفیت جمعیتی مهاجران افغان به‌درستی بهره ببرد؛ نسلی جوان و فعال که اگر به درستی حمایت شوند، می‌توانند بخشی از خلا جمعیتی کشور را جبران کرده و در توسعه اقتصادی و اجتماعی نقش‌آفرین باشند.
مشهوده سروری
خبرگزاری توانا
