مقامات وزارت خارجۀ حکومت امارت اسلامی و هیات قوۀ قضاییه ایران در مورد مشکلات زندانیان افغان در آن کشور و تطبیق موافقتنامه استرداد محبوسین و مشکلات مهاجرین افغان گفتگو کردند.
ضیا احمد تکل، معاون سخنگوی وزارت خارجۀ حکومت امارت اسلامی ناوقت شنبه، ۳۰ جدی، با فرستادن پیامی به رسانه‌ها گفت که کاظم غریب‌آبادی، معاون قوهٔ قضاییهٔ ایران که در راس هیاتی به کابل سفر کرده، با امیرخان متقی، سرپرست این وزارت دیدار و گفتگو کرده است.
تکل افزود: “در این نشست در مورد رسیدگی به مشکلات زندانیان، تعمیل موافقتنامهٔ استرداد زندانیان میان دو کشور، دریافت میکانیزم‌های بدیل برای افغان‌های محکوم به اعدام و همکاری‌های حقوقی و جنایی مربوط به مهاجرین افغان بحث مفصل صورت گرفت”.
به گفتۀ او، امیرخان متقی از هیات ایرانی خواسته است تا زمینۀ دیدار مسوولین نمایندگی‌های سیاسی و قونسلی این گروه با زندانیان افغان در ایران فراهم شود و به مشکلات آنان نیز رسیدگی صورت گیرد.
غریب‌آبادی در پاسخ متقی گفته است که تهران در مورد شکنجهٔ افغان‌ها در آن کشور موقف جدی دارد. او تاکید کرده است که در آینده اقدامات لازم صورت خواهد گرفت و معلومات لازم نیز شریک خواهد شد.
ایرنا، خبرگزاری دولتی ایران نیز با تایید این دیدار گفته است که کاظم غریب‌آبادی به دعوت رییس شورای قضایی حکومت امارت اسلامی به کابل سفر کرده است.
در گزارش ایرنا آمده است: “طرفین در این دیدار…درباره طیفی از موضوعات مانند مقابله جدی با تروریزم و گروه‌های تکفیری و تشکیل کمیته مشترک قضایی در این رابطه، انتقال تجربیات قضایی ایران به افغانستان، انتقال محکومان و استرداد مجرمان گفتگو کردند”.
وزارت خارجۀ امارت اسلامی در اوایل سپتمبر ۲۰۲۳ گفته بود که یک هیات قضایی ایرانی برای بررسی پرونده‌های افغان‌های محکوم به اعدام در ایران به کابل سفر می‌کند.
بحث در مورد سرنوشت افغان‌های محکوم به اعدام در زندان‌های ایران مدت هاست که ادامه دارد. حکومت پیشین افغانستان نیز در این مورد با ایران در تماس بود، اما تا حال پیشرفتی در این زمینه رونما نشده است.
علی رضا محمودی، رییس عمومی قنسولی وزارت امور خارجه ایران در اواخر اگست سال گذشته گفته بود که شش هزار افغان در زندان‌های ایران محبوس اند.
این مقام وزارت امور خارجه ایران در مورد زندانی شدن مهاجرین افغان و اتهامات وارده به آنها چیزی نگفته، اما برخی دیگر از مقامات ایرانی پیش از این گفته بودند که برعلاوۀ اینکه اکثر افغان‌ها مدارک اقامت قانونی در ایران ندارند، آنان به دلیل قاچاق مواد مخدر و برخی جرایم دیگر زندانی شده اند.
امارت اسلامی و هیات ایرانی درباره میکانیزم بدیل برای افغان‌های محکوم به اعدام در ایران در حالی گفتگو می‌کنند که سازمان حقوق بشر ایران مقیم ناروی، از اعدام یک شهروند افغان در آن کشور خبر داده است.
به گفتۀ این سازمان، اصلاح‌الله بخش ۳۶ ساله شهروند افغانستان، روز پنجشنبه، ۲۸ جدی، که با اتهامات مربوط به مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، در زندان مرکز شهر رشت اعدام شد.
سازمان حقوق بشر ایران گفته است که در سه سال گذشته روند اعدام زندانیان مرتبط با قضایای مواد مخدر در آن کشور افزایش یافته است.
