با افزایش بازگشت مهاجران افغان از مرزهای کشور، مراکز صحی مرزی شاهد رشد بی‌سابقه‌ای در مراجعه زنان باردار بوده‌اند. تنها در سه ماه نخست سال ۲۰۲۵، ۶۶ زن افغان در مرکز پذیرش مهاجران قندهار زایمان کرده‌اند.
صندوق جمعیت سازمان ملل متحد اعلام کرده است که در پی شدت‌گرفتن روند بازگشت مهاجران، شمار زنان نیازمند خدمات زایمان در مراکز درمانی مرزی افغانستان به‌ویژه در قندهار افزایش یافته است. براساس این گزارش، در سه‌ماهه نخست سال روان میلادی، ۶۶ زن افغان نوزادان‌شان را در کلینیک اضطراری زایمان در مرکز پذیرش مهاجران قندهار به دنیا آورده‌اند.
این سازمان روز یکشنبه، ۱۴ ثور، در خبرنامه‌ای تأکید کرد: «هر زایمان موفق پیروزی است در برابر تمام سختی‌ها، فقر، آوارگی و ترس. ما تنها نوزاد به دنیا نمی‌آوریم بلکه به زنان کمک می‌کنیم تا در دل بحران، امید، کرامت و احساس امنیت بیابند.»
تمنا توخی، یکی از قابله‌های فعال در این کلینیک، می‌گوید که فشار کاری آن‌ها در ماه‌های اخیر افزایش یافته و زنان زیادی برای دریافت خدمات طبی به این مرکز مراجعه می‌کنند. او گفت: «روزهای ما در کلینیک، طولانی و پرزحمت شده است. باوجود خستگی، به‌طور کامل حاضرم و متعهد هستم. هر زنی که وارد کلینیک ما می‌شود شایسته مراقبت و کرامت است. حتی اگر من خسته باشم.»
طبق آمار صندوق جمعیت ملل متحد، از آغاز سال جاری میلادی تا پایان ماه مارچ، حدود دو هزار و ۳۳۱ نفر از خدمات صحی این مرکز، از جمله زایمان، مراقبت‌های پیش و پس از تولد، و مشاوره در زمینه تنظیم خانواده بهره‌مند شده‌اند.
زنی که به‌تازگی در این مرکز نوزادش را به دنیا آورده، تجربه‌اش را چنین روایت کرده است: «من با ترس و ناامیدی اینجا رسیدم. گرمی و توجهی که در اینجا دریافت کردم به من امید داد. وقتی نوزادم را در آغوش گرفتم احساس قدرت دارم که هرگز در خود نمی‌شناختم.»
براساس آمار تازه سازمان ملل، تنها در ماه اپریل، ۱۷ زن در مراکز صحی و کلینیک‌های عاجل زایمان در مناطق مرزی، نوزادان خود را به دنیا آورده‌اند.
وضعیت دسترسی به خدمات صحی برای زنان افغان در مناطق مرزی و بازگشتی، نگران‌کننده است. پیشتر، صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف) هشدار داده بود که نرخ مرگ‌ومیر نوزادان در ولایت قندهار از میانگین کشوری بالاتر است. کاهش بودجه‌های حمایتی می‌تواند این وضعیت را بحرانی‌تر سازد و تلفات نوزادان را افزایش دهد. سازمان‌های بین‌المللی خواستار توجه فوری به نظام صحی افغانستان، به‌ویژه در مناطق بحران‌زده و مرزی شده‌اند.
